WYSTAWY CZASOWE

12 czerwca (środa) – 29 września (niedziela)
„Ekspresje Wolności. Bunt i Jung Idysz – wystawa, której nie było…”
Kurator: Adam Klimczak
Miejsce: Parter Sali Wystaw Czasowych
Bilety: 5 zł/ os. (bilet ulgowy), 7 zł/ os. (bilet normalny)

Sto lat temu artyści żydowscy powołali w Łodzi pierwszą awangardową grupę Jung Idysz, której – w pierwszym roku wolności po odzyskaniu przez Polskę autonomii – towarzyszyła powszechna wiara w udział we współtworzenie lepszego świata opartego o tradycję, kulturę i poczucie międzynarodowej wspólnotowości. Celem twórców, sformułowanym w dwóch manifestach, było zdefiniowanie nowego modelu sztuki narodowej, znajdującej inspiracje w tradycji ludowej i chasydzkiej. Ponadto czerpano z religijnych oraz artystycznych nurtów kultury zachodnioeuropejskiej, podkreślających znaczenie duchowości i mistycznego przeżycia zarówno w dziele sztuki, jak i w intymnej rozmowie z Bogiem. Modernizacja żydowskiej kultury zapoczątkowana na Wschodzie przez twórców związanych z Kultur-Lige, podjęta przez członków Jung Idysz, była kontynuowana w Warszawie, Białymstoku, Krakowie i Lwowie; w środowiskach awangardy plastycznej oraz literackiej. Pomimo silnego akcentowania przynależności etnicznej (język, tradycja) na sztukę Jung Idysz znacznie oddziaływały aktualne kierunki artystyczne: futuryzm, ekspresjonizm, kubizm. Członkowie grupy funkcjonowali w środowisku międzynarodowym (Paryż, Berlin, Drezno, Moskwa), utrzymując jednocześnie relacje z artystami polskimi.
W marcu 1919 roku ukazał się pierwszy numer literacko-artystycznego pisma „Jung Idysz” zawierający „wiersze słowem i grafiką”. Do końca roku wydano jeszcze dwa zeszyty – łącznie sześć numerów – w których oprócz artystów i poetów z Łodzi (m.in. M. Broderzon, M. Szwarc, J. Adler, P. Lindenfeld, I. Kacenelson, H. Barciński, I. Brauner, S. Blat), opublikowano teksty twórców z innych ośrodków (Uri Cwi Grinberg, M. Nadir, M. Rawicz, I. Sztern). Na końcowej stronie trzeciego – ostatniego zeszytu (nr 3– 4– 6) wydanego na przełomie listopada i grudnia 1919 roku, w rubryce „U nas:” (ogłoszenia różne) pojawiła się zapowiedź wspólnej wystawy Jung Idysz i poznańskiego Buntu. Niestety, idea kolekcji prezentującej dokonania polskiej oraz żydowskiej awangardy nie została wówczas zrealizowana.
Zaplanowana przez Muzeum Miasta Łodzi ekspozycja „Ekspresje Wolności. Bunt i Jung Idysz – wystawa, której nie było…”, stanowi bezpośrednie nawiązanie do koncepcji łódzkich i poznańskich twórców sprzed stu lat. Dzięki zbiorom Muzeum Narodowego w Poznaniu, Muzeum Miasta Łodzi, Muzeum Sztuki w Łodzi, Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie oraz innych placówek muzealnych i osób prywatnych w Polsce i za granicą (Londyn, Paryż, Berlin, Poczdam), zostaną zaprezentowane prace członków poznańskiej grupy Bunt powstałej w 1918 roku i łódzkiej grupy literacko-artystycznej Jung Idysz. Dzieła artystów z obu ugrupowań będą obejmowały czas od lat dziesiątych XX w. do okresu powojennego – po 1945 roku.
W przestrzeni galerii wystaw czasowych zostanie pokazanych na osi czasu około stu unikatowych grafik, rysunków, płaskorzeźb, obrazów, zdjęć, plakatów i oryginalnych wydawnictw z epoki, autorstwa m.in. Jankiela Adlera, Henocha Barcińskiego, Mosze Brodersona, Marka Szwarca, Poli Lindenfeld, Idy Brauner, Henryka Berlewiego, Jerzego Hulewicza, Stanisława Kubickiego, Władysława Skotarka i Stefana Szmaja. Efekty pracy twórczej zostaną opatrzone dwujęzycznymi przypisami, komentarzami historycznymi, a także skomplikowanymi biogramami twórców łódzkich i poznańskich.
Ekspozycji będzie towarzyszyć wydany przez Muzeum Miasta Łodzi unikatowy reprint trzech zachowanych oryginalnych wydawnictw „Jung Idysz” z przetłumaczoną po raz pierwszy, przez wybitne tłumaczki z Polski i Izraela, z języka jidysz na języki polski i angielski całością materiału literackiego almanachu z 1919 roku.
Reprint jest owocem współpracy badaczy twórczości łódzkiej grupy z różnych ośrodków akademickich, instytucji w Polsce i za granicą, związanych z ochroną dziedzictwa kulturowego polskich Żydów, próbujących ocalić pamięć o nieistniejącym już świecie. Wydawnictwo jako efekt wieloletnich badań nad Jung Idysz bazuje na zachowanych oryginałach z Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma w Warszawie i udostępnionych w domenie publicznej źródłach.
Uzupełniającą częścią przedsięwzięcia będzie zorganizowana wspólnie z przedstawicielami środowiska naukowego i artystycznego z Łodzi ścieżka dydaktyczna o miejscach związanych z twórczością członków grupy oraz specjalny projekt Hommage dla Jung Idysz, prezentujący współczesne przykłady działań twórców polskich i zagranicznych w różnych przestrzeniach Łodzi.
Ostatnią częścią projektu będzie dwudniowa konferencja naukowa Jung Idysz – Modernizm – Wielka Awangarda: Nowa sztuka żydowska w niepodległej Polsce, planowana przez Muzeum Miasta Łodzi we współpracy z Instytutem Historii Sztuki Uniwersytetu Łódzkiego, Zakładem Niemcoznawstwa w Instytucie Filologii Germańskiej Uniwersytetu Łódzkiego oraz Polskim Instytutem Studiów nad Sztuką Świata w dniach 12-13 czerwca 2019 roku. Prelegentami będą badacze twórczości artystów żydowskich w Polsce. Ponadto ze środków finansowych Uniwersytetu Łódzkiego zostanie wydana publikacja z materiałami pokonferencyjnymi wraz z ilustracjami z ekspozycji.

Wystawa zainauguruje 100-lecie powstania grupy Jung Idysz i będzie najważniejszym wydarzeniem upamiętniającym jej znaczenie dla lokalnej i europejskiej kultury.
12 czerwca (środa), godz. 18:00-20:00
Wernisaż wystawy „Ekspresje Wolności. Bunt i Jung Idysz – wystawa, której nie było…”
Miejsce: Sala Lustrzana
Bilety: 1 zł/ os.

12-13 czerwca (środa-czwartek), godz. 10:00-18:00
Konferencja naukowa Grupa Jung Idysz i żydowska awangarda artystyczna w dwudziestoleciu międzywojennym. Idee – Postawy – Relacje.
Miejsce: Sala Lustrzana
Bilety: 1 zł/ os. (bilet ulgowy), 3 zł/ os. (bilet normalny)
  DZIEŃ DZIECKA W MUZEUM MIASTA ŁODZI

01 czerwca (sobota), godz. 12:00-18:00
1 czerwca w każdej lokalizacji Muzeum Miasta Łodzi – w Pałacu Izraela Poznańskiego (ul. Ogrodowa 15), Muzeum Kanału „Dętka” (plac Wolności) oraz w Muzeum Sportu i Turystyki („Zatoka Sportu” Politechniki Łódzkiej przy al. Politechniki 10) bilet wstępu dla dziecka będzie kosztował 1 zł, przy czym wstęp dla zwiedzających do 7 roku życia będzie bezpłatny. Ponadto dla najmłodszych gości są przewidziane upominki–niespodzianki.

WYDARZENIA:

01 czerwca (sobota), godz. 14:00
„Weekend z historią – Helenów – letni ogród łodzian” prelekcja połączona z oprowadzaniem po wystawie stałej „Na wspólnym podwórku – łódzki tygiel kultur i wyznań”.
Prowadzenie: Beata Kamińska
Miejsce: Kawiarnia w Muzeum Miasta Łodzi
Bilety: 1 zł/ os. (bilet ulgowy), 3 zł/ os. (bilet normalny)
Zapisy: 692 926 319, 423 071 382, edukacja@muzeum-lodz.pl
Podczas spotkania dostępny będzie tłumacz PJM

Podczas spotkania przybliżona zostanie historia wyjątkowego w przeszłości miejsca w Łodzi – parku „Helenów”. W oparciu o unikatowy materiał ikonograficzny opowiemy o najpopularniejszym wśród łodzian letnim i zimowym salonie w mieście przed 1939 rokiem.
Na terenie Helenowa organizowano m.in. imprezy sportowe, muzyczne i charytatywne. Tu odbywały się również występy teatralne, koncerty, wystawy, zabawy ogrodowe, pokazy czy zawody lekkoatletyczne. Spacerowiczów przyciągały nie tylko szerokie aleje, wodotryski, stawy z wodospadem czy rabatki z palmami i egzotycznymi roślinami. Park helenowski oferował łodzianom m.in. elegancką restaurację, mleczarnię, wieżę widokową, ogród zoologiczny czy koncertową estradę.

02 czerwca (niedziela), godz. 14:00
„Weekend z historią – czas wolny łodzian”. Oprowadzanie po wystawie stałej „Na wspólnym podwórku– łódzki tygiel kultur i wyznań”
Prowadzenie: Paulina Długosz, Antonina Pawłowska
Bilety: ulgowy 1 zł/ os. Normalny 3zł / os.
Zapisy: 692 926 319, 423 071 382, edukacja@muzeum-lodz.pl

Spacer po ekspozycji przybliży historię naszego miasta sprzed 1939 roku przez pryzmat opowieści o czasie wolnym łodzian. Zwracając szczególną uwagę na prezentację wybranych obiektów, opowiemy o tym w jaki sposób swój czas wolny spędzali robotnicy, przedstawiciele klasy średniej i łódzka burżuazja.

06 czerwca (czwartek), godz. 17:00
"Spacery z Halpernem. Wspaniałe pałace... Część II"
Prowadzenie: Ewa Magda Bladowska
Bilety: 1 zł/ os. (bilet ulgowy), 3 zł/ os. (bilet normalny)
Zapisy: 692 926 319, 423 071 382, edukacja@muzeum-lodz.pl

„Wspaniałe pałace” to spełnione marzenie Dawida Halperna. W czasach Ziemi obiecanej, czyli w latach 80. XIX wieku było ich już sporo i wciąż budowano nowe. Kilka z nich „zagrało” w filmie Andrzeja Wajdy. Poświęciliśmy im poprzednie spotkanie, warto jednak przyjrzeć się także pozostałym. Są one bowiem tylko równie piękne i okazałe, ale są również świadectwem - zarówno gustów i upodobań ich właścicieli, jak ich majątkowej i społecznej pozycji. Stanowią swoisty zapis społecznej i gospodarczej historii miasta, dziejów jego kultury. O tym, co ważne z punktu widzenia historyka, historyka sztuki, kulturoznawcy rozmawiać będziemy z prof. dr. hab. Krzysztofem Stefańskim. Nie wykluczamy, że Dawid Halpern, który zna w Łodzi każdy dom, poprowadzi nas szlakiem historii rodzinnych.

15 czerwca (sobota), godz. 14:00
„Spacer Śladami łódzkich Niemców" – wydarzenie w ramach projektu "Łódzkie podwórko - tradycja i współczesność"
Prowadzący: Alina Jabłońska
Start: Muzeum Miasta Łodzi
Bilety: 1 zł/ os. (bilet ulgowy), 3 zł/ os. (bilet normalny)
Zapisy: 692 926 319, 423 071 382, edukacja@muzeum-lodz.pl

Uczestnicy spaceru bliżej poznają historię łódzkich Niemców oraz ślady ich obecności oraz aktywności społecznej we współczesnej Łodzi. Jednocześnie będą mogli przekonać się na własne oczy, że świadectwo wielowyznaniowości i wielokulturowości jest nadal obecne w przestrzeni miejskiej.

16 czerwca (niedziela), godz. 12:30
„Łódź pod lupą” – warsztaty dla dzieci z cyklu „Akademia Małego Łodzianina”
Prowadzenie: Antonina Pawłowska
Bilety: 7zł / 1os., 10zł / 2os., 15 zł / 3 os.
Zapisy: 692 926 319, 423 071 382, edukacja@muzeum-lodz.pl

Zapraszamy na ostatnie spotkanie w tej edycji cyklu Akademia Małego Łodzianina. Podczas zajęć zaprosimy uczestników do rozwiązywania zagadek, szukania wskazówek i wspólnego podsumowania. Nie zabraknie nagród dla najwytrwalszych członków Akademii.
Akademia Małego Łodzianina” to cykl warsztatów przeznaczony dla odbiorców w wieku 6–12 lat, organizowany raz w miesiącu. Celem spotkań jest prezentacja różnorodnych treści związanych z historią Łodzi, jej kulturą, obyczajowością oraz sztuką.

29 czerwca (sobota), godz. 14:00
„Szlakiem łódzkich podwórek – tajemnice ulicy Piotrkowskiej” – wydarzenie w ramach projektu "Łódzkie podwórko - tradycja i współczesność"
Start: Muzeum Miasta Łodzi
Prowadzący: Joanna Orzechowska
Bilety: 1 zł/ os. (bilet ulgowy), 3 zł/ os. (bilet normalny)
Zapisy: 692 926 319, 423 071 382, edukacja@muzeum-lodz.pl

Spacer szlakiem głównej arterii miasta – ulicy Piotrkowskiej będzie okazją do poznania miejsc, w których m.in. zachowały się żydowskie kuczki oraz cenne detale architektoniczne. Podczas wędrówki uczestnicy przekonają się, jak wiele ciekawostek jest ukrytych za fasadami kamienic.

30 czerwca (niedziela), godz. 12:30
Na tropie pałacowego detalu - questnig z nagrodami
Start: Hol Główny Pałacu Izraela Poznańskiego
Bilety: ulgowy 1 zł/ os., normalny 3 zł/ os.
Zapisy: 692 926 319, 423 071 382, edukacja@muzeum-lodz.pl

Cztery pory roku, figlarne putta, zmyślnie ukryte karty do gry czy mieniące się kolorami pawie – Pałac Izraela Poznańskiego wypełniony jest pięknymi detalami. Już 30 czerwca będzie je można odkryć podczas questingu, przygotowanego przez Marię Nowakowską – autorkę pierwszego przewodnika po mieście szlakami detali architektonicznych. Inicjatorkę i koordynatorkę pierwszego Ogólnopolskiego Festiwalu Detalu Architektonicznego #detalfest.
Na śmiałków gotowych ruszyć tropem pałacowego detalu czekają nagrody.

MUZEUM SPORTU I TURYSTYKI. ODDZIAŁ MUZEUM MIASTA ŁODZI WYDARZENIA
01 czerwca – 15 czerwca (codziennie oprócz poniedziałków), godz. 12:30
Oprowadzania kuratorskie po wystawie "Muzeum Sportu. Szybciej, wyżej, mocniej"
Prowadzenie: Sebastian Glica
Bilety: 1 zł/ os. (bilet ulgowy), 3 zł/ os. (bilet normalny)
Zapisy: 692 926 319, 423 071 382, edukacja@muzeum-lodz.pl

Oprowadzania kuratorskie po wystawie "Muzeum Sportu. Szybciej, wyżej, mocniej" połączone ze spotkaniami z łódzkimi sportowcami (w tym piłkarzami, m.in. byłymi reprezentantami Polski). W niedzielę 2 czerwca oprowadzanie odbędzie się z udziałem tłumacza języka migowego.

WYSTAWA STAŁA
„Muzeum Sportu. Szybciej, wyżej, mocniej”
Akademickie Centrum Sportowo-Dydaktyczne Politechniki Łódzkiej „Zatoka Sportu”, al. Politechniki 10.

Nowa, interaktywna wystawa wprowadza odwiedzających w historię sportu i turystyki w Łodzi, sygnalizuje najważniejsze wydarzenia i postaci, ale jest również promocją aktywności fizycznej oraz zasad fair-play. Chronologicznie ułożona narracja przybliża narodziny łódzkiego sportu w wieku XIX, jego rozwój w okresie międzywojennym oraz sukcesy po II wojnie światowej. Szczególna uwaga zwrócona została na wielonarodowy i wieloetniczny charakter łódzkiego sportu w okresie do 1939 roku oraz udział łodzian w igrzyskach olimpijskich. Narracja o łódzkim sporcie ukazuje tę formę aktywności, jako ważną część życia społecznego, często o znaczeniu wykraczającym poza sportowe areny.
Ważnymi elementami wystawy: „Muzeum Sportu. Szybciej, wyżej, mocniej” jest sprzęt projekcyjny i interaktywny, umożliwiający zwiedzającym zapoznanie się z nagraniami ważnych sportowych wydarzeń, specyfiką poszczególnych dyscyplin, a także dający szansę sportowego treningu.
W podzielonej na cztery części przestrzeni ekspozycyjnej, zaaranżowana została kawiarnia szachowa, nawiązująca do wnętrza kawiarni Roszkowskiego z końca XIX w., (późniejsza „Łodzianka”, u zbiegu ulic Piotrkowskiej i obecnej Moniuszki), będąca miejscem spotkań m.in. łódzkich szachistów, w której rozgrywali mecze i turnieje. Na specjalnym stole umieszczony został komputer szachowy umożliwiający grę z programem symulującym grę wybitnych szachistów. Druga wydzielona przestrzeń poświęcona została udziałowi sportowców z Łodzi i regionu w igrzyskach olimpijskich. Prezentowane są tutaj medale olimpijskie, dyplomy uczestnictwa oraz olimpijskie identyfikatory. W trzeciej części wystawy wyodrębniony został stadion sportowy z trybunami, przypominający wydarzenia piłkarskie i lekkoatletyczne. Ostatnia część ekspozycji, poświęcona ruchowi turystycznemu, opowiada o największych osiągnięciach kolarstwa w Łodzi oraz wyprawach wysokogórskich. Tu można spróbować swoich sił podczas treningu na profesjonalnych rowerach szosowych – umieszczonych na trenażerach. W części turystycznej wystawy zainstalowana została także specjalna aplikacja tworząca wizualizację obrazu twarzy zwiedzających z jednoczesnym nanoszeniem elementów ubrania himalaistów i uzyskiwaniem efektu zmian przy wybranych temperaturach poniżej zera.

W ramach wystawy stałej w „Zatoce Sportu” realizowany jest także program edukacyjny w postaci lekcji muzealnych, spotkań edukacyjnych adresowanych do szerokiego kręgu odbiorców oraz konkursów edukacyjnych.